Đã bao giờ bạn thấy bất ngờ khi những thông tin cá nhân như họ tên, số điện thoại và địa chỉ của bạn có người lạ biết rõ không? Đây chính là do một phần mềm vô cùng tân tiến gây ra – Phần mềm gián điệp. Vậy chính xác thì phần mềm này là gì và nó hoạt động như thế nào, có gây hại cho bạn và những người xung quanh hay không? Hãy cùng VnTrack đi tìm hiểu qua bài viết ngay sau đây.
Phần mềm gián điệp là gì?
Phần mềm gián điệp có tên tiếng anh là Spyware. Đây là phần mềm chuyên có nhiệm vụ thu thập các thông tin từ nhiều máy chủ qua mạng Internet mà máy chủ không hề hay biết. Mục đích chính của việc thu thập thông tin trái phép này nhằm mục đích thương mại.
Phần mềm gián điệp bắt đầu xuất hiện và phổ biến vào khoảng giữa thập niên 90 của thế kỷ 20. Nó chủ yếu được các tập đoàn tư nhân sử dụng nhằm mục đích theo dõi người dùng của họ có nhu cầu và sở thích như thế nào và sau đó phục vụ mục đích tiếp thị.
Hiện nay Spyware đã được cài đặt một cách bí mật, đóng vai trò như một bộ phận kèm theo của nhiều phần mềm miễn phí hoặc phần mềm chia sẻ mà người dùng tải về máy của mình.
Một khi đã được cài đặt vào máy chủ thì phần mềm gián điệp sẽ điều phối hầu hết các hoạt động của máy chủ trên Internet và sẽ âm thầm chuyển toàn bộ dữ liệu thông tin từ máy chủ sang máy khác (Thường sẽ là của những hàng quảng cáo hoặc của nhiều website tin tặc).
Thậm chí phần mềm này còn có thể thu thập được các tin tức về địa chỉ email và mật khẩu của thẻ tín dụng. Chính vì vậy nếu máy chủ của bạn không may bị cài đặt phần mềm gián điệp thì có lẽ hậu quả mà nó mang lại vô cùng khủng khiếp.
Phần mềm gián điệp đang rất phổ biến trong thời đại công nghệ tiên tiến như hiện nay
Những thông tin cơ bản nhất về phần mềm gián điệp
Để giúp bạn có cái nhìn tổng quát nhất về Spyware thì sau đây sẽ là một số thông tin quan trọng về phần mềm:
Phần mềm gián điệp hoạt động như thế nào?
Trước khi tìm hiểu về cách thức hoạt động của phần mềm này thì chúng ta cần phải hiểu rõ phần mềm gián điệp không hoạt động như virus máy tính. Chính vì vậy chúng không hề làm hỏng các tệp tin và làm giảm chất lượng trình duyệt trên máy của bạn. Chúng hoạt động tinh vi hơn nhiều, âm thầm sao chép và ăn cắp dữ liệu.
Tin nhắn văn bản hoặc các thư điện tử email….là hình thức phát tán phần mềm gián điệp phổ biến hàng đầu hiện nay. Chính vì vậy nếu bạn phát hiện ra bất kỳ những tin nhắn có nội dung kỳ lạ thì bạn nên xoá ngay lập tức, tránh nhấp vào các địa chỉ liên kết hoặc là tải về. Điều này nhằm hạn chế tối đa nguy cơ bị lây nhiễm phần mềm độc hại.
Ngoài ra hiện nay còn có hình thức phát tán Spyware vô cùng tinh vi. Đó là sử dụng chiến thuật nhằm khiến cho người dùng bị hoảng sở như dọa cắt điện hoặc gọi điện nhằm thông báo tài khoản ngân hàng của bạn có vấn đề và yêu cầu cần xác minh qua địa chỉ liên kết hoặc mã OTP…. Từ đó yêu cầu người dùng phải cài đặt phần mềm hoặc gửi các thông tin tài khoản một cách không công khai.
Một ví dụ điển hình nhất cho thấy sự xâm nhập của phần mềm gián điệp đến thiết bị máy chủ của bạn đó chính là Keylogger. Nó là một trong những Skyware lưu lại nhật ký của những lần gõ phí nhằm mục đích là lấy cắp đi những dữ liệu quan trọng như tài khoản ngân hàng, thẻ tín dụng, tài khoản của các mạng xã hội….
Cách thức hoạt động của phần mềm gián điệp
Xem thêm:
Hướng Dẫn Định Vị Theo Dõi Oppo Mới Nhất 2023
Cách Theo Dõi Điện Thoại Oppo Đơn Giản
Top 3 Phần Mềm Nghe Lén Điện Thoại Oppo Miễn Phí
Nguy hại mà phần mềm gián điệp gây ra
Sau khi nghiên cứu về phần mềm gián điệp thì chúng ta phần nào đã hiểu được tác hại quá lớn mà chúng gây ra. Ngoài những vấn đề nghiêm trọng liên quan đến đạo đức và quyền tự do cá nhân thì Spyware còn đang đánh cắp những tài nguyên từ bộ nhớ của máy chủ rồi gửi về các web đen.
Vì spyware sử dụng các tài nguyên của bộ nhớ và của hệ thống máy chủ, của các ứng dụng chạy ngầm của người dùng nên có thể dẫn tới những nguy cơ bị hư hại bộ nhớ hoặc ảnh hưởng đến đường truyền mạng.
Ngoài ra có một chương trình độc lập nên những phần mềm Spyware luôn có khả năng điều khiển các tổ hợp phím từ đó đọc được các tệp tin trên ổ cứng cũng như kiểm soát được nhiều ứng dụng khác nhau như trò chơi trực tuyến hoặc nhiều tệp tin soạn thảo văn bản, đọc được các cookie hoặc thay đổi các trang chủ mặc định có trong trình duyệt web của người dùng.
Và tác hại tệ nhất phải kể đến đó chính là nguy cơ bị ăn cắp mật khẩu truy cập từ các mạng xã hội hoặc tài khoản ngân hàng, thẻ tín dụng….cũng như ăn cắp các thông tin riêng tư của máy chủ nhằm vào những mục đích xấu.
Nguy hại mà phần mềm gián điệp gây ra
Những dấu hiệu nhận biết máy bị phần mềm gián điệp xâm nhập
Bất cứ ai cũng có thể trở thành đối tượng mà các phần mềm gián điệp nhắm tới. Chính vì vậy sau đây chính là một số dấu hiệu nhận biết rõ nét nhất máy chủ của bạn đã bị spyware xâm nhập:
- Bạn đã và đang tìm thấy một thiết bị có kích thước nhỏ bằng ngón tay nối giữa dây cáp của bàn phím và đầu cắp ở phía sau máy tính. Thiết bị này thường không xác định hoặc là có một người nào đó đề nghị tặng hoặc bán với giá rất rẻ nhằm mục đích là cải thiện chất lượng bàn phím.
- Khi gõ tìm bất cứ địa chỉ nào đó trên Internet Explorer và nhấn chọn nút “Enter” để tìm kiếm thì tab Search thưởng dùng đã bị thay thế bởi một tab Search xa lạ.
- Những chương trình hoặc phần mềm chống Spyware mà bạn đã cài đặt lại không thể hoạt động. Chúng thường xuyên báo lỗi mất những tệp tin quan trọng ngay cả khi bạn tiến hành cài đặt trở lại thì chúng vẫn không thể hoạt động.
Nguyên nhân chính là do các phần mềm gián điệp đã xâm nhập và ngăn chặn các chương trình chống gián điệp hoạt động.
- Bạn tìm thấy tên những địa chỉ lạ có trong danh sách Favorites mặc dù trước đó bạn chưa hề đặt chúng vào mục này.
- Máy tính của bạn tự dưng chạy chậm hơn thường nhật.
- Bạn nhận được một tab quảng cáo khi trình duyệt mà không hề chạy ngay cả khi máy tính chưa được kết nối Internet.
- Gõ vào bất cứ địa chỉ web quen thuộc nhưng kết quả trả về là một trong trống hoặc là báo lỗi “404 Page cannot be Found”.
Những dấu hiệu nhận biết máy bị phần mềm gián điệp xâm nhập
Xem thêm:
Cách Định Vị Điện Thoại Samsung Của Người Khác Mới Nhất
Bật Mí Cách Cài Định Vị Theo Dõi Trên Điện Thoại Samsung
Cách gỡ bỏ phần mềm gián điệp nhanh chóng nhất hiện nay
Nếu không may thiết bị di động hoặc máy tính của bạn bị phần mềm gián điệp xâm nhập thì cũng đừng quá lo lắng nhé. Ngay sau đây chúng tôi sẽ hướng dẫn chi tiết nhất một số cách gỡ bỏ phần mềm gián điệp nhanh chóng và an toàn nhất hiện nay cho mọi người cùng tham khảo:
Gỡ phần mềm gián điệp trên máy Iphone
Iphone tưởng chừng là thiết bị có độ bảo mật cực tốt nhưng vẫn bị các phần mềm Spyware xâm nhập một cách vô cùng đơn giản. Sau đây là một vài bước đơn giản nhằm gỡ bỏ phần mềm gián điệp một cách nhanh chóng nhất:
Cách 1: Khôi phục lại cài đặt gốc
Với cách này thì chắc chắn dữ liệu của bạn trên máy Iphone sẽ bị xoá hết. Tuy nhiên đây lại là cách hiệu quả nhất nhằm loại bỏ hoàn toàn dữ liệu gián điệp có trên máy điện thoại của bạn.
- Bước 1: Đầu tiên bạn sẽ nhấp vào Setting (Cài đặt) ở thanh công cụ. Sau đó chọn General (Cài đặt chung) và chọn Transfer or reset iPhone (Chuyển hoặc đặt lại máy Iphone).
Chọn Settings và nhấp General > Transfer or Reset iPhone
- Bước 2: Bước cuối cùng vô cùng đơn giản. Bạn chỉ cần nhấp vào Reset (Đặt lại ) và chọn Reset all setting (Đặt lại tất cả cài đặt).
Reset lại máy điện thoại của bạn
Như vậy là bạn đã có thể xóa bỏ triệt để phần mềm gián điệp ra khỏi máy điện thoại Iphone của mình rồi.
Xem thêm:
Top 9 App Theo Dõi Điện Thoại Người Yêu Hot Nhất Hiện Nay
Cách Theo Dõi Facebook Của Người Khác
Cách 2: Cập nhật lại hệ điều hành
Đây là cách loại bỏ khá mất thời gian vì phải tiến hành cập nhật lại hệ điều hành lại từ đầu. Tuy nhiên với cách này thì những dữ liệu và tệp tin trên máy không bị mất.
- Bước 1: Bạn chọn Settings (Cài đặt) ở thanh công cụ và chọn General (Cài đặt chung) và chọn Update Software (Cập nhật phần mềm).
Chọn Settings và nhấp vào Software Update
- Bước 2: Nhấp vào hệ điều hành mới nhất nhé.
Chọn hệ điều hành mới nhất của máy điện thoại Iphone
Gỡ phần mềm gián điệp trên máy Android
Với dòng máy Android thì việc gỡ phần mềm gián điện phức tạp hơn. Sau đây sẽ là một số bước gỡ spyware nhanh gọn nhất:
- Bước 1: Ấn chọn Cài đặt trên điện thoại và kéo xuống chọn Ứng dụng để có thể hiển thị tất cả những ứng dụng/phần mềm đã được cài vào máy điện thoại của bạn.
- Bước 2: Nhấn chọn vào những ứng dụng/phần mềm mà bạn muốn gỡ bỏ
Sau khi tiến hành kiểm tra bằng Google play Protect và phát hiện ra phần mềm theo dõi trái phép trên điện thoại thì các bạn tìm đến mục Ứng dụng và gỡ tên ứng dụng ra khỏi máy điện thoại.
Cứ làm tương tự như vậy cho đến khi không còn ứng dụng hay phần mềm nào đáng nghi trong máy điện thoại của bạn nữa thì dừng lại.
- Bước 3: Chọn Gỡ cài đặt
Sau khi bấm chọn những ứng dụng mà bạn muốn gỡ khỏi máy thì bạn chọn “Gỡ cài đặt” ở cuối trang. Sau đó chọn Tiếp và ấn “Có” để xác nhận gỡ bỏ ứng dụng ra khỏi máy điện thoại của bạn vĩnh viễn.
Cách gỡ phần mềm gián điệp trên máy điện thoại
Gỡ phần mềm gián điệp trên máy PC
Nếu máy tính của bạn đang có nguy cơ bị phần mềm gián điệp xâm nhập thì có thể lựa chọn một số cách gỡ bỏ đơn giản như sau:
Cách 1: Bật chế độ Safe Mode trong máy tính
Nếu bạn đang muốn gỡ bỏ những phần mềm mã độc, gián điệp ra khoản máy tính của mình thì việc đầu tiên cần làm đó chính là bật Safe Mode. Chế độ này sẽ giúp những người dùng khởi động lại máy tính một cách an toàn, khắc phục được những sự cố trong hệ điều hành gặp phải.
- Bước 1: Bạn tìm kiếm trên thanh Window và chọn Settings.
- Bước 2: Trong cửa sổ Settings, bạn chọn Updates & Security rồi nhấp vào Recovery.
- Bước 3: Tiến hành Restart lại máy bằng cách chọn Advanced Startup và chọn Restart now.
- Bước 4: Sau khi máy tính của bạn đã được khởi động lại thì bạn chọn dòng chữ Choose an option trên màn hình máy tính. Sau đó chọn Troubleshoot, chọn đến Advanced Options, rồi nhấp vào Startup Settings và chọn Restart.
Như vậy trong lần khởi động thứ 2, người dùng chỉ cần bấm F4 để khởi động lại máy tính đang trong chế độ Safe Mode. Nếu như máy tính của bạn cần thiết phải sử dụng Internet thì bấm F5 để sử dụng được Safe Mode Networking.
Bật chế độ Safe Mode trên máy tính của bạn
Xem thêm:
10 Cách Chặn Phần Mềm Theo Dõi Điện Thoại
Cách Nhận Biết Điện Thoại Iphone Bị Theo Dõi Và Biện Pháp Khắc Phục
Theo Dõi Điện Thoại Người Khác Bằng Gmail
Cách 2: Sử dụng Windows Defender
Windows Defender được xem như là một công cụ diệt virus hoàn toàn miễn phí của Microsoft. Chính vì vậy việc sử dụng phần mềm này sẽ có tính năng quét cũng như lại bỏ các mối đe dọa trên máy tính của bạn:
- Bước 1: Bạn tiến hành tìm kiếm Windows Security và chọn Windows Security.
- Bước 2: Sau đó ấn chọn Virus & Threat Protection.
- Bước 3: Trong danh mục Scan options thì bạn chọn Current Threats.
- Bước 4: Bạn chọn mục Windows Defender Offline Scan và chọn Scan now.
Thông thường quá trình quét diệt virus này sẽ diễn ra trong vòng vài phút. Máy tính sẽ khởi động lại ngay sau khi thực hiện quá trình này. Để có thể xem kết quả quét virus diễn ra như thế nào thì bạn có thể chọn Windows Security > Virus & Threat protection > Protection history để xem những mối đe dọa đã được loại bỏ triệt để hay chưa nhé.
Sử dụng Window Defender để chống phần mềm gián điệp
Gợi ý một số ứng dụng/phần mềm chống gián điệp tốt nhất hiện nay
Ngoài cách gỡ bỏ kể trên thì người dùng có thể cài đặt và sử dụng một số ứng dụng/phần mềm chống gián điệp vô cùng uy tín ngay sau đây để bảo vệ điện thoại và máy tính của mình khỏi nguy cơ bị rò rỉ thông tin nhé:
SUPERAntiSpyware
SUPERAntiSpyware được xem là ứng dụng loại bỏ phần mềm gián điệp vô cùng hiệu quả trên máy tính. Phần mềm này sẽ cập nhật vô cùng thường xuyên và quét rác và các mối đe dọa một cách nhanh chóng.
Ứng dụng có thể kiểm tra bên trong cả những tệp ZIP, bỏ qua những tệp không xác định hoặc có kích thước hơn lớn 4 MB. SUPERAntiSpyware sẽ chỉ quét file có đuôi EXE và những loại tệp tin tương tự.
Điều làm nên sự nổi bật nhất của ứng dụng đó chính là có thể thiết lập chỉ quét những loại tệp tin được thay đổi nhiều trong những ngày qua, sẽ bỏ qua System Restore và những dữ liệu thông tin trên CPU và Volume.
Ứng dụng chống Spyware này có thể xoá bỏ những tệp Windows tạm thời trước khi bắt đầu quét và đóng những trình duyệt đang mở trước khi quét. Đây được xem là ứng dụng vô cùng thông minh mà bất cứ máy tính nào cũng cần phải có.
Ứng dụng SUPERAntiSpyware chống phần mềm gián điệp tốt nhất
SpywareBlaster
SpywareBlaster có tính năng không quét những phần mềm gián điệp có trong hệ thống mà chúng sẽ thông báo với người dùng những mối đe dọa mới trước khi mà những phần mềm mã độc có thể tiếp cận máy của bạn.
Ứng dụng này sẽ thực hiện bằng cách kích hoạt hàng hoạt các lệnh cấm đã được tạo ra sẵn trước đó đối với cookie và các trang website và nhiều tệp lệnh nhất định trước đó.
Ngoài ra ứng dụng này còn có một công cụ bảo vệ nhằm chống lại Spyware như Hosts Safe để tiến hành sao lưu cũng như mã hoá toàn bộ tệp tin lưu trữ, chặn Adobe Flash dành cho Internet Explorer.
Emsisoft Emergency Kit (EEK)
Emsisoft Emergency Kit (EEK) là phần mềm chống Spyware có dung lượng rất nhỏ, chỉ khoảng 700 MB. Chính vì vậy bất cứ dòng máy này cũng có thể tải và sử dụng ứng dụng, scan và tiêu diệt mọi phần mềm đọc lại không chỉ Spyware mà còn cả adware, worm và keylogger…
EEK cũng có thể tiến hành kiểm tra hầu hết các phần mềm gián điệp trong registry và nhiều nơi dễ bị xâm nhập khác. Chính vì vậy nếu bạn tải ứng dụng này về máy thì thiết bị của bạn sẽ được bảo vệ một cách tốt nhất.
Phần mềm Emsisoft Emergency Kit (EEK)
Như vậy thông qua bài viết trên đây hy vọng mọi người đã có thêm thật nhiều thông tin hữu ích và chính xác nhất về phần mềm gián điệp. Đây được xem là một trong những mối hiểm hoạ mà không ai mong muốn. Chính vì vậy hãy bảo vệ thiết bị của mình trước sự xâm nhập của phần mềm độc hại này nhé.
Bài viết liên quan:
